ترافيک تبريز ديگر يک درد معمولي نيست؛ اين يک بحران شهري است که هر روز صبر شهروندان را به امتحان ميگذارد و نفس خيابانها را ميگيرد.
اعظم نعيمي: تبريز، قطب اقتصادي و فرهنگي شمالغرب کشور، هر روز با گرههاي سنگين ترافيکي در شريانهاي اصلي خود دست و پنجه نرم ميکند. ساعات اوج ترافيک، بهويژه در محورهاي کليدي منتهي به مرکز شهر، ديگر يک استثنا نيست، بلکه به يک روال ثابت و آزاردهنده تبديل شده است.
اين ازدحام و توقفهاي پيدرپي، علاوه بر افزايش ساعتهاي کاري از دسترفته شهروندان، بهطور مستقيم موجب تشديد آلودگي هوا و افزايش هزينههاي سوخت بر دوش جامعه شده است.
خودرو؛ وسيله نقليه يا دارايي؟
در تبريز، مانند بسياري از شهرهاي ايران، خودرو سالهاست از نقش اصلي خود فاصله گرفته است. تورم، بيثباتي اقتصادي و کمبود گزينههاي سرمايهگذاري، مردم را به سمت خريد خودرو بهعنوان دارايي قابل نقد شدن و حفظ سرمايه سوق داده است. به همين دليل تعداد زيادي از خودروهاي موجود در خيابان، نه براي تردد روزانه، بلکه براي حفظ ارزش پول خريداري شدهاند.
اين وضعيت، حجم تقاضا را چند برابر کرده و خيابانها را به انبار خودروهايي تبديل کرده که بيشتر «سرمايه» هستند تا ابزار حملونقل.
خودرو؛ نماد منزلت اجتماعي
فرهنگ عمومي نيز در سالهاي اخير دچار دگرگوني شده است. داشتن چند خودرو در يک خانواده، به نوعي اعتبار اجتماعي تبديل شده و همين نگاه، حضور خودرو را در خيابان فراتر از نياز واقعي کرده است. از طرف ديگر، تمايل به نمايش سطح اقتصادي، باعث گسترش مصرفگرايي خودرويي شده است.
پارکينگ؟ کدام پارکينگ؟
عدم وجود پارکينگهاي کافي و يا قيمتگذاري نامناسب براي آنها، منجر به اشغال معابر عمومي توسط پارکهاي دوبله و غيرمجاز شده است که خود عامل اصلي کاهش ظرفيت مفيد خيابانها است.
اين تغيير کاربري اجباري، کيفيت زندگي شهري و امکان دسترسي آزادانه شهروندان به فضاهاي عمومي را بهشدت کاهش داده است.
اتوبوس؛ راهحل يا مشکل؟
هنگامي که حملونقل عمومي ناکارآمد باشد، ترافيک بهصورت طبيعي تشديد ميشود. ناوگان اتوبوسراني تبريز فرسوده و کمتعداد است. اتوبوسها با فاصله زماني زياد به ايستگاهها ميرسند و همين موضوع زمان انتظار شهروندان را بهطور جدي افزايش مي دهد.
تأخيرات مکرر و ازدحام در وسايل نقليه موجود، بسياري از شهروندان را ترغيب ميکند که عليرغم هزينههاي بالاتر به استفاده از خودروي شخصي روي بياورند؛ يک چرخه معيوب که خود ترافيک را تشديد ميکند.
ترافيک زير سايه مطبها
يکي ديگر از معضلات مهم تبريز، تمرکز غيرمنطقي مطبها و کلينيکهاي پزشکي در مرکز شهر است.مناطقي مانند ?? شهريور، آزادي، پاستور و محدوده ميدان ساعت روزانه پذيراي تعداد زيادي مراجعهکننده از سراسر شهر و حتي استان هستند اما اين مناطق پارکينگ کافي ندارند و خيابانهايشان کشش ترافيکي ندارد.
اين حجم تجمع کاربري درماني در مرکز شهر، باعث شکلگيري گرههاي ترافيک سنگيني شده که هر روز در ساعتهاي مختلف شاهد آن هستيم.
مراکز خريد و مجتمع هاي تجاري؛ ستارههايي که دل شهر را به آشوب مياندازند
افزايش ساخت مجتمعهاي تجاري نيز مشکل را تشديد کرده است؛ مراکزي که بياعتنا به توان خيابانهاي اطراف قد برافراشتهاند و در ساعات اوج، به کانونهاي توليد گرههاي ترافيکي تبديل شده اند.
اين مراکز که خودروهاي زيادي را جذب ميکنند، پارکينگ کافي يا ورودي و خروجي مناسب ندارند و خيابانهاي اطرافشان پاسخگوي اين حجم از مراجعهکننده نيست در نتيجه، شبها و آخر هفتهها، اين مجتمعها به کانونهاي توليد ترافيک تبديل ميشوند و به بار ازدحام مرکز شهر ميافزايند.
راهحلها؛ از الزام تا اقدام فوري
طبق نظر کارشناسان براي عبور از اين بحران، تکميل مسيرهاي مترو، ساخت پارکينگهاي طبقاتي در نقاط پرتردد ، انتقال تدريجي مطبها و ادارات از مرکز شهر، نوسازي کامل و افزايش تعداد اتوبوس ها از الزامهاي فوري است در غير اين صورت، تبريز نهتنها در رفتوآمد، حتي در نفس کشيدن هم دچار بحران خواهد شد