احرار: کوچه اي است تنگ و فرعي با نوري که سوسو مي کند در ميانه نيمه شب ولي مجبور است بيرون برود و حالا مي تواند هر دليلي داشته باشد؛ به داروخانه برود و يا به خانه مادرش دو کوچه آن طرف تر و يا ...تنها اين کوچه تنگ و تاريک نيست که او را مي ترساند و گاهي ممکن است از مزاحمت هاي خياباني و يا حتي تيکه پراني يک مرد در خيابان و يا محل کار نيز بلرزد.
بر اساس مطالعات انجام شده زنان در همه جاي دنيا و نه تنها در ايران ممکن است از قرار گرفتن در برخي فضاهاي شهري از جمله جاهاي شلوغ و بي نظم و يا خيابان هاي فرعي با نور کم و خلوت احساس ترس و ناامني کنند؛ از زنان جواني که از تعرض جنسي مي ترسند تا زنان پيري که از ناتواني در مقابل آسيب هاي فزاينده جرم در کوچه و خيابان مي هراسند.
نورضعيف خيابانها، مکان يابي بد فضاي سبز، جدايي از جمع و قرار گرفتن در محيط هاي خلوت، برخي مناطق شهري و حاشيه اي ، ايستگاهها، مرکز خريد و زيرگذرها، تونلها و پلها و به طور عمومي فضاي شهري در شب از جمله محيط هايي است که زنان بيشتر از قرار گرفتن در آن واهمه داشته اند اما چرا؟
برخي زنان اردبيلي بر اين باور هستند که هر چقدر نيروهاي انتظامي در معابر شهري بيشتر شود به همان اندازه زنان به احساس بيشتري دست پيدا مي کنند.
يکي از زنان اردبيلي به ايسنا گفته، با بيان اينکه در شهر، امنيت خوبي وجود دارد اما گاهي امنيت رواني زنان توسط عده اي هنجارشکن مورد خدشه قرار مي گيرد؛ در سال هاي قبل در هر کوي و برزني افرادي وجود داشتند که به صورت کلامي زنان را مورد آزاد کلامي قرار مي دادند اما تعداد اين افراد به مرور کمتر شده است و الان وضعيت مناسبي در شهر وجود دارد.
مريم 35 ساله و داراي يک دختر 3 ساله است؛ او معتقد است، هر چقدر معابر عبوري زنان بيشتر در ديد و قابل مشاهده باشد به همان اندازه امنيت آن معابر بيشتر مي شود مثلا در خيابان هاي اصلي مزاحمت کلامي پايين است اما در اماکن خلوت مثل کوچه ها، عده اي به خود اجازه مي دهند که دست به رفتار ناهنجار بزنند.
اين زن اردبيلي با اشاره به اينکه برخورد قاطعانه با هنجارشکنان مي تواند براي زنان احساس امنيت بياورد و محيط را براي هنجارشکنان ناامن کند، تصريح کرد: حضور پليس در معابر براي زنان امنيت آفرين و براي هنجارشکنان موجب ناامني مي شود.
زناني که تنها نقش همسر و مادر را ايفا نمي کنند و براي ايفاي نقش اجتماعي و اقتصاديشان مجبور به حضور در محيط هاي اجتماعي هستند، بنابراين زنان نبايد تنها در موارد استثنايي مورد توجه قرار بگيرند بلکه بايد محيط شهري و اجتماعي را براي فعاليت ها و حضور آنها آماده شود تا بتوانند بدون هيچ مشکل زيرساختي به وظائف و مسئوليت هاي خود عمل کنند.
معمولا زنان در معابر عمومي از امنيت بالايي برخوردار هستند اما ممکن است در کالبد شهري فضاهايي وجود داشته باشد که در آن زنان دچار احساس ناامني بشوند بنابراين بايد در کالبد شهري اين محل ها شناسايي شده و براي عبور و مرور زنان امن سازي شود.
زهرا، ديگر زن اردبيلي معتقد است که هر جايي که از چشم عموم دور باشد مي تواند براي زنان ناامن باشد بنابراين بايد اين نقطه هاي کور شناسايي شده و از بين رود. اين نقاط در هر کوچه و خياباني مي تواند وجود داشته باشد و اين مکان ها حتي اگر داراي امنيت بالا هم باشد، مي تواند احساس امنيت را از بين ببرد زيرا ممکن است هر زني با ديدن مردي در چنين محلي احساس ناامني کند.
جامعه اگر ناامن باشد هم براي مرد و هم براي زن ناامن است
مدير کل امور اجتماعي و فرهنگي استانداري اردبيل بر اين باور است که زنان اعم از دختران و خانم هاي متاهل، وقتي و در جامعه اي احساس ناامني مي کنند که در آن جامعه جايگاه زن به مثابه يک انسان، تعريف نشده باشد.
«محمد سيمزاري» در گفت و گو با ايسنا تصريح کرد: در جامعه اي که نگاه ها فقط جنسيتي بوده باشد امنيت زنان ممکن است مورد توجه قرار بگيرد و گرنه امنيت مقوله اي نيست که تابعي از جنسيت افراد باشد. جامعه اگر ناامن باشد هم براي مرد و هم براي زن ناامن است و اگر در امنيت به سر ببرد بر زن و مرد به صورت يکسان امنيت وجود خواهد داشت.
حسين بشيري، يک جامعه شناس هم بر اين باور است که احساس ناامني براي زنان در مکان هاي خلوت از جمله دفاتر خصوصي، در مکان هايي که زنان مراجعه کرده و خواستار حمايت هستند، بيشتر از اماکن و معابر ديگر است.
وي در گفت و گو با ايسنا با بيان اينکه احساس امنيت ممکن است در زمان تاريکي هوا کمتر شود، اضافه کرد: در حاشيه شهرها و در مکان هايي که افراد به صورت حاشيه اي زندگي مي کنند احساس امنيت زنان نسبت به معابر ديگر کمتر است.
گزارش از: توحيد مهدوي علي بابالو
ايسنا